Vabos werkt al jaren samen met verschillende bewindvoerende partijen. Interesse in onze diensten? Klik hier om contact op te nemen.

In Nederland is iemand vanaf achttien jaar meerderjarig. Dat wil zeggen dat iemand vanaf achttien jaar ‘handelingsbekwaam’ is en daarmee zelf in staat en verantwoordelijk is om (rechts-)handelingen te verrichten.

Maar soms zijn er omstandigheden waardoor meerderjarigen niet meer (volledig) in staat zijn om hun eigen belangen goed te behartigen. De wet geeft dan onder meer de mogelijkheid om (een gedeelte van) de goederen van een persoon ‘onder bewind’ te stellen.

Kantonrechter

De kantonrechter beslist of er een bewind moet worden ingesteld. Dat betekent dat iemand niet langer zijn of haar financiële zaken zelf mag regelen. Een kantonrechter benoemt dan een (professioneel) bewindvoerder. Na het instellen van deze maatregel neemt de bewindvoerder de financiële administratie over, en neemt beslissingen over de goederen van betrokkene. Degene wiens goederen onder bewind gesteld zijn, blijft echter wel handelingsbekwaam, en kan dus nog wel zelfstandig rechtshandelingen verrichten.

Verzoek

De redenen waarom iemand in een dergelijke situatie terecht komt zijn heel verschillend. Een verzoek om bewind in te stellen wordt altijd ingediend om de persoon zelf te beschermen. Het kan bijvoorbeeld iemand zijn met een lichamelijke of verstandelijke beperking, een psychiatrisch ziektebeeld, of iemand die fysiek de eigen financiële zaken niet kan afhandelen. Voor al deze mensen kan een familielid of een persoonlijk begeleider (bijvoorbeeld verbonden aan een zorginstelling) de kantonrechter vragen om bewind in te stellen.

Uitvoering

Bewindvoerders zijn verantwoordelijk voor alle zaken op financieel gebied. Na benoeming door de kantonrechter wordt de financiële administratie aan hen overgedragen. Vanaf dat moment zijn zij gemachtigd om alle betalingen te doen voor bijvoorbeeld huur, water, licht, verzekeringen, belastingen en persoonlijk uitgaven. De kantonrechter ziet erop toe dat het vermogen van de persoon goed wordt beheerd.

Verantwoording afleggen

Een bewindvoerder moet natuurlijk verantwoording van zijn werk afleggen aan de kantonrechter. Eens per jaar stelt hij een rekening en verantwoording op met alle inkomsten en uitgaven van dat jaar. Op basis daarvan controleert de kantonrechter of alles correct is uitgevoerd voor de cliënt, en of er verantwoord is omgegaan met het vermogen.

Testamentair bewind

Niet alleen de kantonrechter benoemt een bewindvoerder. Er zijn ook situaties waarbij cliënten in hun testament hebben bepaald, dat wanneer zij komen te overlijden en er vermogen vrij komt, dat dit tot een bepaalde leeftijd of voor een vastgestelde periode wordt beheerd. Voor dit vermogen wordt dan een testamentair bewindvoerder aangesteld.

In de praktijk komt het erop neer dat er twee verschillende situaties denkbaar zijn voor een cliënt om met hun in contact te treden:

1. De cliënt is bij het openvallen van een nalatenschap zelf benoemd als testamentair bewindvoerder en heeft daarbij ondersteuning nodig.
2. De cliënt wil in zijn of haar testament een testamentair bewindvoerder benoemen en wil deze taak bij hun onderbrengen.

In dat geval vindt er eerst een persoonlijk gesprek plaats, waarbij de wensen van de cliënt voor het testamentair bewind worden besproken.

Nalatenschap

Wanneer iemand overleden is, onderzoek een notaris wie de erfgenamen zijn. De overledene kan in zijn of haar testament één of meer erfgenamen hebben benoemd. Dat kunnen zowel personen als instanties zijn, denk hierbij bijvoorbeeld aan goede doelen. Als de overledene geen testament heeft laten opstellen, en dus zelf geen erfgenamen heeft benoemd, zal de nalatenschap vererven volgens de wet.

Nadat het onderzoek is afgerond, geeft de notaris een verklaring van erfrecht af waarin staat wie de erfgenamen zijn. Vanaf dat moment kunnen de erfgenamen beginnen met de verdere afwikkeling van de nalatenschap. Soms heeft de overledene in het testament ook een executeur benoemd. In dat geval zal die de gezamenlijke erfgenamen bij de verdere afwikkeling van de nalatenschap vertegenwoordigen.

Het afwikkelen van een nalatenschap is een veelomvattende en gecompliceerde taak, die naast kennis van zaken vooral ook veel tijd kost. Eerst moet er een beschrijving worden gemaakt van de samenstelling van de nalatenschap, waarbij soms een taxatie door een beëdigd taxateur nodig is. Daarnaast moet bijvoorbeeld worden gezorgd voor de ontruiming van een woning, verkoop daarvan of oplevering aan de verhuurder. Ook instanties moeten worden geïnformeerd over het overlijden, automatische incasso’s moeten worden stopgezet, lidmaatschappen beëindigd, bankrekeningen opgeheven, en aangiften inkomstenbelasting en erfbelasting samengesteld. Uiteindelijk moeten de goederen worden verdeeld.

Dit is maar een beperkte opsomming van wat er moet worden gedaan.

Ondersteuning

Er zijn verschillende situaties te bedenken waarbij wij een cliënt kunnen helpen bij het afwikkelen van een nalatenschap. Particulieren vragen steeds vaker om hen te ondersteunen bij deze ingewikkelde taak, maar ook goede doelen organisaties, die als erfgenaam in een testament zijn benoemd, verzoeken regelmatig om hen hierbij te begeleiden. U kunt van onze diensten gebruikmaken als:

1. Gemachtigde namens alle erfgenamen: Alle erfgenamen verstrekken een volmacht. Op grond daarvan kunnen wij de gezamenlijke erfgenamen bij de verdere afwikkeling van een nalatenschap vertegenwoordigen. Tijdens die afwikkeling overleggen we regelmatig met de erfgenamen, zodat zij van de voortgang op de hoogte blijven.
2. Gemachtigde namens één of meerdere erfgenamen: Het komt voor dat erfgenamen met elkaar in conflict zijn en goed onderling overleg niet mogelijk is. In dat geval kunnen wij optreden als gevolmachtigde namens één of meer erfgenamen, en zullen wij hen bij de verdere afwikkeling van de nalatenschap vertegenwoordigen.
3. Gemachtigde namens de executeur: De benoemde executeur vraagt om ondersteuning bij de opgedragen taak. De executeur kan er bijvoorbeeld voor kiezen om alleen de uitvaart te verzorgen, en de overige taken aan ons over te laten. In deze situatie blijft de functie van de executeur (wat vaak wordt gezien als een erefunctie) ongewijzigd. Zo kan de executeur tijdens de afwikkeling van de nalatenschap aangeven welke werkzaamheden hij of zij zelf wil uitvoeren, en welke taken door ons worden verricht.
4. Executeur: Daarnaast bestaat de mogelijkheid om ons te benoemen als executeur. Op grond van het huidige erfrecht kan dit alleen worden geregeld in een testament. Als een cliënt ons als executeur wil benoemen voeren wij hierover een persoonlijk gesprek over de wensen voor de uitvaart en de afwikkeling van de nalatenschap zijn.

Al het voorgaande is een globale opsomming van de werkzaamheden die wij voor of namens een cliënt kunnen doen. In een persoonlijk overleg kunnen wij vervolgens samen bekijken welke specifieke situatie van toepassing is, en hoe wij daarbij van betekenis kunnen zijn.